Czy ryby potrafią odczuwać ból?
Miłośnicy ichtiologii często zastanawiają się, czy ryby odczuwają ból. Według naukowców, którzy wnikliwie przebadali podwodny świat, w dalszym ciągu trudno jest udzielić jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Udowodniono, że ryby nie posiadają w mózgu receptorów bólowych. Dlatego też nie odczuwają one bólu w taki sam sposób, jak zwierzęta lądowe czy ludzie. Badania opublikowane na łamach brytyjskiego czasopisma Fish and fisheries dowiodły tego, że ryby nie posiadają nocyreceptorów. Te neuroprzekaźniki są odpowiedzialne za odczuwanie reakcji bólowych związanych z różnymi procesami zachodzącymi nie tylko wewnątrz organizmu. Nocyreceptory są bardzo rzadko spotykane u organizmów wodnych. Udowodniono ich występowanie u mięśniopłetwnych. Z kolei rekiny promieniopłetwyny i płaszczykowate w ogóle nie posiadają żadnych receptorów bólowych. Zdaniem wielu ichtiologów ból nie jest odczuwany przez ryby, ponieważ nie posiadają one mechanizmów wywołujących konkretne reakcje wewnętrznego układu nerwowego. Inne badania przeprowadzone przez magazyn New Science zaprzeczają tej tezie. Naukowcy z Uniwersytetu w Edynburgu udowodnili, że pstrągi, które zostały narażone na działanie jadu pszczelego, odczuwały nieprzyjemne doznania, kołysząc się z boku na bok i oddychając w przyspieszonym tempie.
Ryby i ich reakcja na ból w opinii biologów morskich
Według wielu biologów morskich, którzy na co dzień zajmują się badaniem występujących w wodach wielu gatunków ryb, niektóre z nich odczuwają różne nieprzyjemne doznania. Należy pamiętać o tym, że ryby są kręgowcami, podobnie jak ptaki, gady, ssaki czy płazy. Dlatego też posiadają one centralny układ nerwowy. Składa się on z mózgu i połączonego z nim rdzenia kręgowego. Dzięki temu mają one zdolność do oddychania, potrafią panować nad koordynacją ruchową i wykazują niektóre zdolności poznawcze. Ponadto, ryby posiadają narząd smaku, dotyku, słuchu i wzroku. Trudno jest stwierdzić czy w ich mózgu nie występują receptory bólowe. Kontrowersyjne eksperymenty, przeprowadzone na wybranej grupie pstrągów, potwierdziły, że ten gatunek ryb odczuwa ból związany z obecnością w jego organizmie jadu pszczelego.
Do tej pory nie zbadano innych przedstawicieli tych żyjących pod wodą kręgowców, szczególnie ryb chrzęstnoszkieletowych czy głębinowych. Zdaniem niektórych badaczy, ryby potrafią przechowywać w swoim mózgu informacje z okresu trzech miesięcy. Ponadto, posiadają one pamięć przestrzenną, co pozwala im odnaleźć drogę, zidentyfikować pożywienie, a także reagować na dźwięk, światło, zapach czy inne czynniki zewnętrzne, w tym elementy wizualne.
Trwający od wielu lat spór, dotyczący tego czy ryby są w stanie odczuwać reakcje bólowe, nie został do końca rozstrzygnięty. Niektórzy naukowcy zdają się potwierdzać tezę, że ryby należące do kręgowców są w stanie reagować na nieprzyjemne doznania.